DEN DUNGEN – In het historisch hart van Den Dungen hangen al eeuwen lang klokken in de klokkentoren, die met de regelmaat van de klok luid en duidelijk te horen zijn.
Door Rien van Nuland
Omstreeks 1408 stond op de plek waar nu de kerk staat een kapel. Deze kreeg In 1452 een klok die gegoten was door Jan Hoornken in Den Bosch. Ter vervanging van de kapel werd in de eerste helft van de 16e eeuw de kerk gebouwd, die twee torens had. Een op het dak aan de westkant, “de kleine toren”, de andere op het dak aan de oostkant, “de grote toren”.
Na de verovering van Den Bosch in 1629 kwam de kerk in handen van de gereformeerden. Het onderhoud van het gebouw, de torens en de klokken kwamen ten laste van de gemeente Den Dungen. De klok in de grote toren werd de gemeenteklok. Het was deze klok waarmee de ingezetenen werden opgeroepen om te helpen bij een brand of andere calamiteiten. In de kleine toren hing de tiendklok. Hiermee werd aangekondigd als er getiend werd. Dit was een vorm van een kerkelijke belasting die bestond in het ophalen van 1/10de deel van de oogst. Voor 1630 kwam dat in Den Dungen ten goede aan het kapittel van de St. Jan in Den Bosch. Na 1630 gingen de inkomsten naar de staat.
Het gemeentebestuur van Den Dungen besloot in 1772 om de kleine toren, die op instorten stond, af te breken. De tiendklok die er eerder al uitgevallen was lag gebarsten achter in de kerk. In 1773 is besloten om een nieuwe tiendklok te gieten, die het opschrift kreeg “Alexius Petit en Henricus zijnen zoon hebben mij gegoten anno 1773 Tiend klock van Den Dungen”. In 1807 toen de katholieken van Den Dungen de kerk terugkregen is men er stilzwijgend van uitgegaan dat de klokken van de gemeente waren. Pastoor Henricus van Beurden vond dat maar niets. In 1881 stelde hij het gemeentebestuur voor om de klokken over te dragen aan het kerkbestuur. De gemeente ging hiermee akkoord maar stelde onder andere wel als voorwaarde dat er om 12 uur des middags de klok geluid moet worden. In 1899 werd de huidige toren gebouwd. Te gelijker tijd werd de grote toren op het dak afgebroken en de klokken verhuisden naar de klokkenzolder van de nieuwe toren. Pastoor Th. Van Beek vierde in 1914 zijn veertigjarig priesterjubileum, die hij onafgebroken in Den Dungen had doorgebracht. De parochianen lieten dat niet zo maar ongemerkt voorbij gaan en schonken hem twee nieuwe klokken. Het zijn deze klokken[1]en de tiendklok uit 1773 die door de Duitsers in de Tweede wereldoorlog uit de toren zijn geroofd, om omgesmolten te worden tot oorlogstuig. Jarenlang moest men het noodgedwongen zonder klokkengelui doen, tot dat in 1950 met bijdragen van de parochianen twee klokken geschonken werden. De derde klok was een geschenk van de boerenstand bij hun viering van het vijftig jarig bestaan van de N.C.B. in Den Dungen. En daarom zijn die, nu nog, met de regelmaat van de klok luid en duidelijk te horen.
Foto's:
